Tibetaanse cultuur

 

Over bevolking, landschap, architectuur, tempelinterieurs en heilige teksten.

Bevolking

Het Tibetaanse volk, dat sinds duizenden jaren in een ruig, ongerept land leeft, belichaamt de kwaliteiten van kracht en uithoudingsvermogen. Archeologen hebben het bewijs ontdekt van vroege Tibetaanse boerendorpen van 3.500 v. Chr. Rond 3.000 v. Chr. ontwikkelden groepen jagers in steppegebieden, die ongeschikt waren voor landbouw, een vorm van rondtrekkende veeteelt die door de herders aangepast werd aan de seizoenen. De gewone Tibetaanse bevolking heeft vooral bestaan uit boeren en nomaden. In het midden van de achtste eeuw nodigde koning Trisong Detsen beroemde meesters vanuit andere regio’s uit om de Boeddhistische leringen over te dragen op de Tibetanen. Al spoedig werden de eerste monniken en nonnen ingewijd en stelde de koning speciale wetten in die zorgden voor hun ondersteuning. Terwijl westerse beschavingen de uiterlijke wereld ontdekten en overmeesterden, onderzochten Tibetaanse Boeddhisten hun ‘interne landschappen’ – de sluimerende vermogens van dieper bewustzijn. Afgesloten van de rest van de wereld bracht Tibet bijzondere geleerden voort in filosofie, psychologie, kunst, medicijnen, logica en geschiedenis.

 

Landschap

Hoog tussen de wolken is de Tibetaanse hoogvlakte het hoogst bewoonde land op aarde, met een gemiddelde hoogte van 3650 meter. Door de enorme omvang kent Tibet een grote geografische variatie, met woestijngebieden, een subtropisch gebied in het zuidoosten en hoge bergen aan drie kanten, inclusief de Himalaya’s. Aangezien de meeste regio’s boven de boomgrens liggen, is het meeste terrein rotsachtig en kaal, maar verborgen tussen de mist liggen weelderige valleien en snelstromende rivieren.

 

Architectuur

De Tibetaanse bouwstijl mengt de natuurlijke wereld en door de mens gemaakte elementen tot een rijke artistieke en organische stijl. Ronde, vierkante, lotusvormige en pagoda-achtige gebouwen vermengen zich naadloos met het prachtige en grillige landschap. De ontwerpen zijn praktisch opgezet om warmte vast te houden en tegen aardbevingen te beschermen, maar het mooie kunstenaarschap weerspiegelt ook het rijke culturele en religieuze erfgoed van Tibet. Kleurige schilderingen gemaakt met behulp van halfedelstenen, plantenwortels, bessen en mineralen, sieren vele gebouwen. Complex houtsnijwerk en wapperende gebedsvlaggen weerspiegelen de religieuze symboliek die onlosmakelijk verbonden is met het dagelijks leven van de Tibetanen.

 

Tempelinterieurs

De kunst en de details die de tempelinterieurs sieren, laten een duidelijke focus zien op het beheersen van het ‘interne landschap’ door studie en beoefening. De kunstwerken werden meestal in opdracht van kloosters of  leken-begunstigers gemaakt, en uitgevoerd volgens richtlijnen over verhoudingen, symbolen en kleuren. De artistieke creaties zijn meestal anoniem, wat overeenkomt met het doel van het overstijgen van het individuele ego. De voltooide kunstwerken bezitten de inherente kracht om elke beoefenaar te helpen op de spirituele reis  – kleine bronzen beelden stellen godheden ter meditatie voor en gebedsmolens geven met elke omwenteling de energie van compassie vrij.

 

Heilige teksten

Boeddhistische teksten zijn sinds de zevende eeuw belangrijk geweest voor de Tibetaanse cultuur, toen koning Trisong Detsen voor het eerst zorgde voor een Tibetaanse schrift om de eerder uit India gehaalde kennis over te dragen. Sinds die tijd zijn Tibetaanse bibliotheken belangrijke depots geworden van Boeddhistische literatuur uit heel Azië. De teksten worden geëerd als essentiële gidsen voor het Boeddhistische spirituele pad – de innerlijke reis naar harmonie en vrede.

Vandaag de dag kan de kennis die deze teksten bevatten, voorzien in een kostbare hulp voor iedereen die op zoek is naar stabiliteit en vrede. Deze boeken zijn gevuld met de woorden van generaties van grote leraren; ze vormen een schat aan wijsheid en inzicht, en een hoeksteen van de Tibetaanse beschaving.

De meeste Tibetaanse teksten werden vernietigd toen Tibet in 1959 werd binnengevallen. Enkele teksten konden worden bewaard dankzij de inzet van Tibetanen die er voor kozen om boeken met zich me te dragen in plaats van voedsel en andere benodigdheden, toen ze hun land ontvluchtten.

Het Tibetan Aid Project en zusterorganisaties van Nyingma houden deze belangrijke leringen in leven door het opnieuw traceren, typesetten, drukken en gratis distribueren van deze teksten, zoals bijvoorbeeeld de omvangrijke Kanjur en Tanjur. De Kanjur is de traditionele verzameling van Boeddha’s leringen. De Tanjur bevat de commentaren, de uitleg, en verwante teksten door Boeddhistische meesters.

Reacties zijn gesloten.